Romatoid artrit, bağışıklık sisteminin eklemlere saldırması sonucu gelişen kronik bir hastalıktır. Bu saldırı, eklemleri saran sinoviyal zarın kalınlaşmasına ve iltihaplanmasına yol açar. Zaman içinde eklemler zarar görüp sertleşir, bu da hareket kabiliyetinin azalmasına ve sonunda el ve ayak parmaklarının işlevini kaybetmesine neden olabilir.
Romatoid Artrit Kimlerde Görülür?
Romatoid artrit, genellikle 40 ile 60 yaş arasındaki kadınlarda daha sık görülür. Hastalığın tam nedeni bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Romatoid artritin kesin bir tedavisi olmamakla birlikte, tedavi süreci eklem hasarını ve semptomların şiddetini en aza indirmeyi amaçlar. Bu amaçla kullanılan ilaçlar, cerrahi müdahaleler ve yardımcı cihazlar mevcuttur. Ancak bu ilaçların ciddi yan etkileri olabileceğinden, tedaviye başlarken en az yan etkisi olan ilaçlar tercih edilir ve hastalığın durumu ilerledikçe daha güçlü ilaçlara geçilir veya farklı ilaçlar birleştirilir.
- Nonsteroidal Anti-enflamatuvar İlaçlar (NSAID'ler): Bu ilaçlar ağrıyı ve iltihaplanmayı hafifletir. Genellikle ibuprofen ve naproksen bazlıdır. Reçete edilerek kullanılırlar çünkü yan etkileri fazla olabilir. Başlıca yan etkileri arasında mide tahrişi, kulak çınlaması, karaciğer ve böbrek hasarı, kalp sorunları sayılabilir.
- Steroidler: Prednizon gibi kortikosteroid bazlı ilaçlar, eklemlerde ağrı, iltihap ve hasarın oluşumunu önlemede etkilidir. Doktorlar bu ilaçları genellikle akut semptomları azaltmak için reçete eder. En yaygın yan etkileri diyabet, kilo artışı ve katarakt oluşumudur.
- Hastalığı Modifiye Eden Antiromatizmal İlaçlar (DMARD'lar): Bu ilaçlar romatoid artritin ilerlemesini önlemeye çalışır. Eklemlerin zarar görmesini ve diğer dokulara sirayet etmesini yavaşlatır. Genellikle metotreksat, hidroksiklorokin, leflunomid, minosiklin ve sulfasalazin bazlıdır. Yan etkileri kişiye göre değişir, ancak çoğunlukla karaciğer hasarı, ciddi enfeksiyonlar ve kemik iliği baskılanmasına neden olabilir.
- İmmunosuppressants: Bu ilaçlar, kontrolden çıkan bağışıklık sistemini düzenlemede kullanılır. Genellikle siklosporin, siklofosfamid ve azatioprin bazlıdır. Yan etkisi enfeksiyon riskini ve duyarlılığını artırır.
- TNF-alfa İnhibitörleri: Ateş, ağrı, şişlik ve sabah tutukluğunu hafifletmeye yönelik kullanılır. Genellikle etanersept, adalimumab, infliksimab, certolizumab ve golimumab bazlıdır. Ciddi enfeksiyonlar, konjestif kalp yetmezliği ve bazı kanser türlerine neden olabilir. Bu nedenle doktor gözetiminde titizlikle kullanılması gereklidir.
Romatoid Artrit Cerrahisi
Romatoid artrit tedavisinde kullanılan ilaçlar başarısız olduğunda cerrahi seçenekler değerlendirilebilir. Ameliyat, hasar görmüş eklemleri düzeltmek, ağrıyı azaltmak ve hareket kabiliyetini artırmak amacıyla yapılabilir. Yaygın cerrahi prosedürler arasında sinovektomi (sinoviyal zarın çıkarılması), tendon onarımı ve eklem protezleri bulunur.
Diğer Tedaviler
Romatoid artrit tedavisinde kullanılan ilaçların yanı sıra, eklemleri korumak ve ağrıyı hafifletmek için çeşitli yardımcı tedavi yöntemleri de mevcuttur:
- Fizik Tedavi: Doktorunuz, eklemleri yumuşatmak ve hareket kabiliyetini artırmak için bazı egzersiz programları önerebilir. Fizik tedavi uzmanları da bu konuda yardımcı olabilir.
- Yardımcı Cihazlar: Ağrı ve sızıları hafifletmek amacıyla özel olarak üretilmiş cihazlar kullanılabilir. Örneğin, ortezler ve destekleyici cihazlar eklemleri koruyabilir.
- Baston ve Yürüme Yardımcıları: Hareket kabiliyetini artırmak ve eklemlere binen yükü azaltmak için baston veya diğer yürüme yardımcıları kullanılabilir.
Sonuç
Romatoid artrit tedavisinde kullanılan ilaçlar ve diğer tedavi yöntemleri hakkında ayrıntılı bilgi almak ve sizin durumunuza özel tavsiyeler için bir doktora danışmanız önemlidir. Tedavi sürecinde doktorunuzla sürekli iletişim halinde olmanız, en uygun tedavi planını belirlemenize yardımcı olacaktır.
|
Gökberk
12 Temmuz 2024 CumaRomatoid artrit tedavisinde kullanılan ilaçların yan etkileri hakkında ciddi endişelerim var. NSAID ve steroid kullanımının mide tahrişi, diyabet ve kilo artışı gibi yan etkileriyle ilgili daha fazla bilgi nereden alabilirim? Bu ilaçların uzun vadede kullanımına nasıl karar veriliyor ve yan etkilerini azaltmak için neler yapabiliriz?
Cevap yazAdmin
12 Temmuz 2024 CumaMerhaba Gökberk Bey,
Romatoid artrit tedavisinde kullanılan NSAID ve steroid gibi ilaçların yan etkileri konusunda endişelerinizin olması oldukça anlaşılır. Mide tahrişi, diyabet ve kilo artışı gibi yan etkiler hakkında daha fazla bilgi almak için öncelikle tedavinizi yöneten doktorunuzla detaylı bir görüşme yapmanızı öneririm. Doktorunuz, size bu ilaçların nasıl çalıştığını, olası yan etkilerini ve bu yan etkileri nasıl minimalize edebileceğinizi en iyi şekilde açıklayabilir.
Ayrıca, güvenilir sağlık siteleri, tıbbi dergiler ve romatoloji uzmanlarının yazdığı makaleler de iyi bir bilgi kaynağı olabilir. Uzun vadeli ilaç kullanımı kararı genellikle hastalığınızın şiddeti, genel sağlık durumunuz ve diğer tedavi seçeneklerinin değerlendirilmesi sonucunda doktorunuz tarafından verilir.
Yan etkileri azaltmak için ise, bazı önlemler alabilirsiniz. Örneğin, mide tahrişini önlemek için NSAID'leri yemeklerle birlikte almak ve koruyucu mide ilaçları kullanmak faydalı olabilir. Diyabet riskini azaltmak için düzenli kan şekeri kontrolleri ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları önemlidir. Kilo artışını engellemek için de dengeli bir diyet ve düzenli egzersiz yapabilirsiniz.
Sağlıklı günler dilerim.