Kalp romatizması, kalp kapakçıkları ve kalp dokusunda romatizmanın oluşturduğu hasar sonucu meydana gelen işlevsel bir bozukluktur. Bu durum, romatizmanın tedavi edilmemesi veya yetersiz tedavi edilmesi sonucunda gelişir ve kalp içindeki kapakçıklara yerleşir. Hastalığın belirtileri, boğaz enfeksiyonunu takip eden 2-4 hafta içinde ortaya çıkar. İlk belirti olarak eklemlerde şişlik ve kızarıklık görülür. Bunu takiben diğer belirtiler de etkili olmaya başlar. Genellikle 5-15 yaşlarındaki çocuklar ve gençlerde daha sık görülür.

Kalp romatizmasının oluşmasına neden olan romatizma, genellikle akut romatizmal ateş olarak bilinir ve boğaz enfeksiyonu ile başlar. Boğazda yerleşen streptokok bakterileri tam olarak tedavi edilmediğinde veya tedavi edilmezse, vücutta diğer organlara, özellikle kalp ve böbreklere zarar verir. İlk olarak kalp kapakçıkları bu durumdan etkilenir. Mitral kapakçık, kalp kapakçıkları arasında en çok etkilenenidir. Önce daralır, sonra sertleşir ve büzüşür. Kalp romatizması sonucunda, özellikle kadınlarda mitral darlığı veya mitral stenoz en yaygın görülen rahatsızlıktır. Daha sonra aort kapakçığı etkilenir. Bazen tek kapakçıkta, bazen de birden fazla kapakçıkta romatizma etkili olabilir.

Kalp romatizması teşhisi için çeşitli tetkikler yapılır. Bu tetkikler arasında boğaz kültürü, tam kan sayımı, EKG ve ekokardiyografi yer alır. Ayrıca, ASO testi de yapılmalıdır. ASO testi, streptokok bakterisinin yüzeysel antijenine vücudun ürettiği bir antikor olan ASO'nun seviyesini ölçer. Bu test, kişinin streptokok enfeksiyonu geçirdiğini gösterir. Sadece ASO testi ile eklem romatizması teşhisi konulsa da diğer tetkiklerin yapılması kesin tanı için tavsiye edilir.

Kalp romatizmasında erken tanı konulduğunda, kesin tedavi uygulanabilir. Hastalarda önce istirahat önerilir ve vücut yeni mikrobik enfeksiyonlardan korunur. Vücutta streptokokların neden olduğu enfeksiyonun tedavi edilmesi için antibiyotik tedavisi uygulanır. Tedavide kortizon ve aspirin dışında antiromatizmal ilaçlar ve koruyucu depo penisilin enjeksiyonu kullanılır. Hastalara ayda bir defa uygulanan penisilin tedavisinden önce, penisilin testi yapılmalıdır. Nadiren hastalara kortizon tedavisi de uygulanır. Rahatsızlık ağır ve akut seyir izliyorsa, kortizon kullanımı gündeme gelir. Bu tedavi, uzman kişilerce kararı alınmalı ve uygulanmalıdır. Çoğu hastada uzun yıllar devam eden tedavide, hastaların yüksek moralli olması gerekir. İlaç tedavisi gören akut kalp romatizması hastalarında kalp tutulumunun özenle takip edilmesi gerekir. Gerekirse rahatsızlığın şiddetine göre hastalara ekokardiyografi çekilmesi gerekir. İlaç tedavisi yeterli olsa da ilerleyen yıllarda hastada doku bozulması olabilir. Bu, kalpte zorlamaya neden olduğunda, mutlaka cerrahi girişim gerekir. Romatizmal ateş hastalığı geçiren, kalp tutulumu olan hastaların daha yakından takip edilmesi tavsiye edilir.