Kalp romatizması, kalp ve kalp kapakçıklarında romatizmanın neden olduğu hasara bağlı olarak meydana gelen işlev bozukluğudur. Romatizma iyi tedavi edilmediği takdirde, kalp kapakçıklarına yerleşir. Bu durum, genç yaşlarda meydana gelen ve boğaz enfeksiyonuyla başlayan akut romatizmal ateş olarak tanımlanan hastalıkla ilişkilidir. Boğazda yerleşmiş olan mikroplar tedavi edilmediğinde, kalp ve böbreklerde hasara neden olur. Çoğunlukla kalp kapakçıkları bu durumdan etkilenir. Başta mitral kapakçık olmak üzere, aort kapak da rahatsızlıktan etkilenir. Darlık ve yetmezlik nedeni olan rahatsızlık bazen tek kapakta, bazen de her iki kapakta birden etkili olabilir. Hastalarda kuru öksürük, nefes darlığı, sıkça soğuk algınlığı, el ve ayaklarda üşüme, yorgunluk, morarma gibi belirtiler görülebilir.

Kalp romatizması, uzun yıllar belirti vermeden ilerleyebilir. Zaman içinde erken yorulma, nefes darlığı, ayaklarda şişme gibi etkiler baskın olmaya başlar. Eğer iyi bir kalp muayenesi yapılırsa, hastada kapak darlığı veya yetmezliği tespit edilebilir. Bunun tespiti için en sağlıklı ve kolay yöntem ekokardiyografi çekilmesidir. Bu sayede kalbin yapısı, boyutu ve kalp kapaklarının görüntülenmesi mümkün olur ve kapakta olan darlık veya yetmezlik derecesi belirlenir.

Kalp romatizmasının geçmesi için, kapakta olan darlığın ya da yetmezliğin kalbin fonksiyonlarını bozmadan önce saptanması ve gereken önlemin alınması gerekir. İlaçla tedavi sağlanamayacak derecede kapakta sorun varsa, ameliyatla kapağın tamiri ya da protez kapak değişimi yapılabilir. Kalp romatizmasının geçmesi için bu tür müdahalelerin gecikmeden yapılması önemlidir.

Kalp romatizmasının tedavisinde başarıyı getiren ilk etken erken teşhis edilmesidir. Hastaların istirahat etmesi sağlanarak, yeni bir mikrobik enfeksiyonun önlenmesi amaçlanır. Vücutta streptokokların neden olduğu enfeksiyonun iyileşmesini sağlamak için antibiyotik tedavisi yapılmalıdır. Romatizma türleri içinde en fazla korkulan kalp romatizması tedavisinde uygulanması gerekenler ise:

Kalp romatizması tanısı konan hastaların tedaviden kaçınması halinde, rahatsızlık daha ileri aşamalara gelmektedir. Hastalıkta erken teşhis konulursa ve tedaviye erken başlanırsa, hastalar uzun yıllar yaşamaktadır. Bu nedenle kalp romatizmasının tedavi edilebilir olduğu dikkate alınmalı ve hastanın moralini yüksek tutarak tedaviye başlanması önerilir.

Akut dönemde hastalık ilaçla tedavi edilirken, uzun dönemde hastanın geçirdiği bu rahatsızlık dikkate alınarak, kalp tutulumu açısından takip edilmelidir. Kalp tutulumu olursa, hasta ekokardiyografi ile takip edilmelidir. İlerleyen yaşlarda hastada doku bozulması olursa, bu durum kalbin zorlanmasına neden olabilir. Bu yüzden kalp kapaklarına yönelik girişimsel tedavilere başvurulabilir.